Akkoordenschema's vereenvoudigen: verschil tussen versies

Uit gitaar
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(13 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
Als een muziekstuk onbekende akkoorden bevat kan het heel handig/nuttig zijn om te weten wat je wel en niet kunt doen om toch te kunnen spelen.
+
{{nav}}
 +
Als een muziekstuk onbekende akkoorden bevat kan het heel handig/nuttig zijn om te weten wat je wel en niet kunt doen om toch te kunnen spelen.  
 
* Een {{Bb}} (bes-akkoord) klinkt qua noten identiek aan een {{Ais}} (ais-akkoord). Op dezelfde manier:
 
* Een {{Bb}} (bes-akkoord) klinkt qua noten identiek aan een {{Ais}} (ais-akkoord). Op dezelfde manier:
−
*: {{Ab}} = {{Gis}}
+
*: Ab = G#
−
*: {{Bb}} = {{Ais}}
+
*: Bb = A#
 
*: B# = C
 
*: B# = C
 
*: Cb = B
 
*: Cb = B
Regel 11: Regel 12:
 
*: Gb = F#
 
*: Gb = F#
 
*: <small>(dit wordt wel enharmonische verwisseling genoemd)</small>
 
*: <small>(dit wordt wel enharmonische verwisseling genoemd)</small>
−
* Je kunt altijd de cijfers 6, 7, 9, 11, 13 die na een akkoord staan weglaten zonder dat dat een fout akkoord oplevert. Dus: {{G7}} mag {{G}} worden, {{Am6}} mag {{Am}} worden, {{E9}} mag {{E}} worden.  
+
* Je kunt altijd de cijfers [[zes-akkoord|6]], [[dominant-septiemakkoord|7]], [[none-akkoord|9]], [[undecime-akkoord|11]], [[tredecime-akkoord|13]] die na een akkoord staan weglaten zonder dat dat een fout akkoord oplevert. Dus: {{G7}} mag {{G}} worden, {{Am6}} mag {{Am}} worden, {{E9}} mag {{E}} worden.  
−
* Op dezelfde manier kun je een groot-septiem (M7, Maj7, M, Δ) ongestraft weglaten, dus bijv. {{C^}} mag {{C}} worden.
+
* Op dezelfde manier kun je een '''[[groot-septiemakkoord]]''' (M7, Maj7, M, Δ) ongestraft weglaten, dus bijv. {{C^}} mag {{C}} worden, het klinkt wel anders maar geeft met samenspelen geen problemen.
 
* Andersom mag doorgaans niet: vervangen van {{C}} door {{C7}} kan doorgaans niet. Er zijn wel situaties waarin het wel kan  (bijvoorbeeld in de toonsoort F-groot) maar doorgaans kan het niet.  
 
* Andersom mag doorgaans niet: vervangen van {{C}} door {{C7}} kan doorgaans niet. Er zijn wel situaties waarin het wel kan  (bijvoorbeeld in de toonsoort F-groot) maar doorgaans kan het niet.  
−
* De kleine letter '''m''' van mineur mag je ''nooit'' weglaten; het zou dan een majeur akkoord worden en dat gaat vrijwel altijd problemen geven.
+
* De kleine letter '''m''' van [[mineur]] mag je ''nooit'' weglaten; het zou dan een majeur akkoord worden en dat gaat vrijwel altijd problemen geven.
−
* Een '''verminderd akkoord''' (ook met '''dim''' of '''dim7''' of een <sup>o</sup> aangegeven bestaat uit drie kleine tertsen en kun je altijd vervangen door een akkoord op een van de tonen die in dat akkoord zitten: {{Co}} = c-eb-f#-a
+
* Een '''[[verminderd septiemakkoord]]''' (met '''dim''' of '''dim7''' of een <sup>o</sup> aangegeven) bestaat uit drie kleine tertsen.  Een verminderd akkoord kan nooit vervangen worden door een mineur of majeur akkoord.  Wel kun je altijd vervangen door een ander dim-akkoord op een van de tonen die in dat akkoord zitten: {{Co}} = c-eb-f#-a
 
*:{{Co}} = {{Ebo}} = {{Fiso}} = {{Ao}}
 
*:{{Co}} = {{Ebo}} = {{Fiso}} = {{Ao}}
 
*:{{Ciso}} = {{Eo}} = {{Go}} = {{Bbo}}
 
*:{{Ciso}} = {{Eo}} = {{Go}} = {{Bbo}}
 
*:{{Do}} = {{Fo}} = {{Giso}}' = {{Bo}}<br />er zijn dus maar drie grepen nodig voor de mogelijke 12 verminderde akkoorden.
 
*:{{Do}} = {{Fo}} = {{Giso}}' = {{Bo}}<br />er zijn dus maar drie grepen nodig voor de mogelijke 12 verminderde akkoorden.
−
* Een '''vermeerderd akkoord''' aangegeven met + of aug (van augmented) moet intact blijven. Deze akkoorden komen niet zo veel voor maar als ze voorkomen kun je ze niet vervangen door een mineur of majeurakkoord. Je kun een vermeerderd (augmented) akkoord altijd vervangen door een ander vermeerderd akkoord. Omdat zo'n akkoord uit twee grote tertsen bestaat {{C+}} = c-e-g# klinkt dat heel vergelijkbaar met e-g#-c dan wel g#-c-e, ofwel '''G#+''' resp. '''E+'''.  En dus:
+
* Een '''[[vermeerderd akkoord]]''' aangegeven met + of aug (van augmented) moet intact blijven. Deze akkoorden komen niet zo veel voor maar als ze voorkomen kun je ze niet vervangen door een mineur of majeurakkoord. Je kun een vermeerderd (augmented) akkoord altijd vervangen door een ander vermeerderd akkoord een grote terts hoger of lager. Omdat zo'n akkoord uit twee grote tertsen bestaat {{C+}} = c-e-g# klinkt dat heel vergelijkbaar met e-g#-c dan wel g#-c-e, ofwel {{Gis+}}' resp. {{E+}}.  En dus:
 
*:'''C+''' = '''E+''' = '''G#+'''
 
*:'''C+''' = '''E+''' = '''G#+'''
 
*:'''C#+''' = '''F+''' = '''A+'''
 
*:'''C#+''' = '''F+''' = '''A+'''
 
*:'''D+''' = '''F#+''' = '''A#+'''
 
*:'''D+''' = '''F#+''' = '''A#+'''
 
*:'''Eb+''' = '''G+''' = '''B+''' <br />Er zijn dus maar 4 verschillende grepen waarmee je alle 12 vermeerderde akkoorden kunt spelen.
 
*:'''Eb+''' = '''G+''' = '''B+''' <br />Er zijn dus maar 4 verschillende grepen waarmee je alle 12 vermeerderde akkoorden kunt spelen.
−
* '''Voorhoudingen''' (sus-akkoorden, suspended akkoorden, sus4 resp. sus2) kun je eigenlijk niet zomaar vervangen. In beide akkoorden is geen grote of kleine terts meer aanwezig. Eventueel kun je er een 'power chord' voor in de plaats spelen (alleen grondtoon en kwint). In plaats van {{C4}} = c-f-g speel je een {{C5}} = c-g
+
* '''[[Voorhoudingen]]''' (sus-akkoorden, suspended akkoorden, sus4 resp. sus2) kun je eigenlijk niet zomaar vervangen. In beide akkoorden is geen grote of kleine terts meer aanwezig. Eventueel kun je er een 'power chord' voor in de plaats spelen (alleen grondtoon en kwint). In plaats van {{C4}} = c-f-g speel je een {{C5}} = c-g
−
* '''Halfverminderde akkoorden''' kun je omzetten door deze in andere ligging te denken. {{B0}} b-d-f-a wordt dan {{Dm6}} d-f-a-b ofwel grondtoon [[nl:kleine terts|kleine terts]] omhoog (B wordt D) en neem daar de mineur-6 variant van.
+
* een '''[[halfverminderd septiemakkoord]]''' (twee kleine tertsen plus een grote terts) aangegeven met '''Ø''' of met '''7(♭5)''' kun je omzetten door deze in andere ligging te denken. {{B0}} b-d-f-a wordt dan {{Dm6}} d-f-a-b ofwel grondtoon [[nl:kleine terts|kleine terts]] omhoog (B wordt D) en neem daar de mineur-6 variant van: {{Dm6}}. Eventueel kun je die nog weer verder vereenvoudigen naar {{Dm}}

Huidige versie van 14 jun 2021 om 14:39

Als een muziekstuk onbekende akkoorden bevat kan het heel handig/nuttig zijn om te weten wat je wel en niet kunt doen om toch te kunnen spelen.

  • Een B♭ (bes-akkoord) klinkt qua noten identiek aan een A# (ais-akkoord). Op dezelfde manier:
    Ab = G#
    Bb = A#
    B# = C
    Cb = B
    Db = C#
    Eb = D#
    E# = F
    Fb = E
    Gb = F#
    (dit wordt wel enharmonische verwisseling genoemd)
  • Je kunt altijd de cijfers 6, 7, 9, 11, 13 die na een akkoord staan weglaten zonder dat dat een fout akkoord oplevert. Dus: G7 mag G worden, Am6 mag Am worden, E9 mag E worden.
  • Op dezelfde manier kun je een groot-septiemakkoord (M7, Maj7, M, Δ) ongestraft weglaten, dus bijv. CΔ mag C worden, het klinkt wel anders maar geeft met samenspelen geen problemen.
  • Andersom mag doorgaans niet: vervangen van C door C7 kan doorgaans niet. Er zijn wel situaties waarin het wel kan (bijvoorbeeld in de toonsoort F-groot) maar doorgaans kan het niet.
  • De kleine letter m van mineur mag je nooit weglaten; het zou dan een majeur akkoord worden en dat gaat vrijwel altijd problemen geven.
  • Een verminderd septiemakkoord (met dim of dim7 of een o aangegeven) bestaat uit drie kleine tertsen. Een verminderd akkoord kan nooit vervangen worden door een mineur of majeur akkoord. Wel kun je altijd vervangen door een ander dim-akkoord op een van de tonen die in dat akkoord zitten: C° = c-eb-f#-a
    C° = E♭° = F#° = A°
    C#° = E° = G° = B♭°
    D° = F° = G#°' = B°
    er zijn dus maar drie grepen nodig voor de mogelijke 12 verminderde akkoorden.
  • Een vermeerderd akkoord aangegeven met + of aug (van augmented) moet intact blijven. Deze akkoorden komen niet zo veel voor maar als ze voorkomen kun je ze niet vervangen door een mineur of majeurakkoord. Je kun een vermeerderd (augmented) akkoord altijd vervangen door een ander vermeerderd akkoord een grote terts hoger of lager. Omdat zo'n akkoord uit twee grote tertsen bestaat C+ = c-e-g# klinkt dat heel vergelijkbaar met e-g#-c dan wel g#-c-e, ofwel G#+' resp. E+. En dus:
    C+ = E+ = G#+
    C#+ = F+ = A+
    D+ = F#+ = A#+
    Eb+ = G+ = B+
    Er zijn dus maar 4 verschillende grepen waarmee je alle 12 vermeerderde akkoorden kunt spelen.
  • Voorhoudingen (sus-akkoorden, suspended akkoorden, sus4 resp. sus2) kun je eigenlijk niet zomaar vervangen. In beide akkoorden is geen grote of kleine terts meer aanwezig. Eventueel kun je er een 'power chord' voor in de plaats spelen (alleen grondtoon en kwint). In plaats van C4 = c-f-g speel je een C5 = c-g
  • een halfverminderd septiemakkoord (twee kleine tertsen plus een grote terts) aangegeven met Ø of met 7(♭5) kun je omzetten door deze in andere ligging te denken. BØ b-d-f-a wordt dan Dm6 d-f-a-b ofwel grondtoon omhoog (B wordt D) en neem daar de mineur-6 variant van: Dm6. Eventueel kun je die nog weer verder vereenvoudigen naar Dm
Overgenomen van "https://gitaar.muziekwiki.nl/w/index.php?title=Akkoordenschema%27s_vereenvoudigen&oldid=2265"